Waarom maak ik me altijd zorgen? Waarom denk ik zo in problemen? Waarom creëer ik zo veel doemscenario’s in mijn hoofd?

Veel mensen maken zich zorgen. En ook zeker in Nederland, waar we de zaken aardig op orde lijken te hebben, maken veel mensen zich overmatig veel zorgen. Waar komen deze zorgen nu eigenlijk vandaan? In dit artikel krijg je nuttige inzichten met oog op deze vraag. Met het gebruik van deze inzichten, EN de 5 krachtige tips die ik je geef, kun jij ervoor gaan zorgen dat je jezelf in de toekomst stukken minder zorgen gaat maken.

Waarom maak ik me altijd zorgen?

Er kunnen verschillende mogelijke ‘bronnen’ zijn die maken dat je je nu veel zorgen maakt. Ten eerste schijnen sociale omgevingen hier op van grote invloed te zijn. Met name de mensen die je van jongs af aan in je directe omgeving hebt gehad. In de eerste 7 tot 12 levensjaren worden er namelijk veel gedragingen, en ook manieren van denken, overgenomen van de directe omgeving. Heb je een vader of moeder gehad die zich erg druk kon maken? Heb je een hectische thuisomgeving gehad? Lag de focus vaak op hetgeen wat niet goed was? Of op de oneerlijke elementen van het leven? Werd zelfmedelijden op de één of andere manier gestimuleerd of beloond? (In de vorm van aandacht, een luisterend oor, enz.) Dan kan het goed zijn dat in die tijd de zorgen makende manier van denken gesterkt is. De sociale omgeving in de rest van je leven blijken ook ten alle tijde een mate van invloed op je manier van denken te hebben.

In de loop der tijd kan het ‘ik maak me zorgen’-denkpatroon zich ook op andere manieren ontwikkeld hebben. Persoonlijk gebeurtenissen en invloeden van de media kunnen je mentaal en emotioneel ook voor een deel negatief gevormd hebben. Ziekte, ongelukken, verliezen van naasten, enz. Op het moment dat je een aantal aangrijpende gebeurtenissen hebt meegemaakt, dan kan dit je manier van kijken naar de wereld beinvloed hebben.

En wat betreft de media, kijk bijvoorbeeld eens voor de grap objectief naar het journaal, en bekijk hoeveel negatieve (of zeg rampzalige) gebeurtenissen benadrukt worden tegenover hoeveel positieve. Ik denk dat je zult schrikken van door wat voor lens je daar eigenlijk leert te kijken naar de wereld. Gek genoeg is er niets normalers dan ’s avonds om 20.00 met een kopje koffie naar de actuele wereldellende te kijken. Als je gevoelig bent op het gebied van zorgen, dan zijn er betere manieren voor je om te ontspannen. Met name op de langere termijn.

Maak je je veel zorgen? En heb je er last van? Wat de oorzaak ook mag zijn, er is goeie hoop voor je als je met de komende 5 tips aan de slag gaat. Veel mentaal/emotionele processen die je waar of hoe dan ook in je leven hebt aangeleerd kun je jezelf afleren, en je kunt andere skills aanleren. Je kunt jezelf als het ware mentaal/emotioneel omscholen. Hieronder geef ik je een aantal tips waar vele mensen, waaronder ik, zichzelf mee hebben geholpen.

Tip 1: Besluit je zorgen aan te pakken.

Overmatig zorgen maken is namelijk een probleem voor je. Erken het, besef goed dat dit je geluk (en mogelijk dat van je naasten) in de weg staat en dat het aan jou is om dit te gaan veranderen. Er zijn mensen die neigen te denken dat veel zorgen of stress onderdeel van het leven is. Maar dat mensen het een leven lang doen of gedaan hebben wilt natuurlijk niet zeggen dat het normaal is. Voelt het normaal? Vind je het fijn om te doen? Je leeft maar één keer, en nu is het tijd om jezelf te helpen te stoppen met zorgen maken en meer ruimte te creëeren om te kunnen gaan genieten van je leven.

Tip 2: Stel vast of de zorgen door jou worden gecreëerd, of door je omgeving.

Op het moment dat je mentaal/emotionele capaciteiten onder doen aan je levenscondities, dan maak je jezelf logischerwijs sneller zorgen en dus kun je daar onder gaan lijden. De ene persoon kan meer hebben dan de ander. De ene persoon heeft het qua omstandigheden weer zwaarder dan de ander. Waar komen nu jouw meeste zorgen vandaan? Zijn het puur de oude manieren van denken die met regelmaat opkomen voor je? Of vraagt de levenssituatie waarin je je verkeert, of een bepaald onderdeel van je leven, erg veel van je? Het ene vraagt ontwikkeling van je mind en je emoties, het andere vraagt een betere inrichting van het leven om je heen. Vaak is een combinatie van beiden de sleutel tot meer rust en stabiliteit in lichaam en geest.

Tip 3: Doe dagelijks aan meditatie/mindfulness.

Dit is een goede tip voor je als je moeite hebt om te stoppen met denken al dan niet zorgen maken. Op het moment dat je je zorgen maakt ben je vaak niet bewust van wat er op dat moment daadwerkelijk is. Vraag je jezelf wel eens af waar je aandacht eigenlijk is op het moment dat je je zorgen maakt? Voel je op zo’n moment bijvoorbeeld wel eens dat je zit? Hoor je de geluiden in je omgeving? En wat voel je nu eigenlijk van binnen op het moment dat je je zorgen maakt? Een gevoel van ongenoegen (spanning, angst, verdriet, etc) kan namelijk een uitstekende trigger zijn om jou je zorgen te laten maken. In de aard van ‘een zorg’ zit verscholen dat het altijd een projectie is op het verleden of op de toekomst. Zulke projecties bestaan niet wanneer je aandacht volledig ‘in het moment’ is. In het moment bestaan er geen zorgen. In onze huidige maatschappij neigen veel mensen met name te leven in het verleden of in de toekomst. Mindfulness of meditatie helpt je juist veel meer bewust te worden van alles wat er nu waarneembaar is voor je. Dit beoefenen helpt je simpelweg meer ‘in het moment’ te leven, waardoor je je dus minder zorgen maakt. Daarnaast biedt het beoefenen van meditatie/mindfulness je een accepterend en rustgevend perspectief op de gedachten en emoties die in je rondgaan en dat is minstens zo waardevol. Ontdek het zelf.

Tip 4: Schrijf je grootste zorgen op papier.

Op het moment dat een zorg blijft aanhouden, leer dan jezelf aan deze op papier te zetten. Het blijkt vaak dat de zorg dan in een veel helderder licht komt te staan en vaak ook minder groot is dan hoe je hem eigenlijk ervaarde. Je bent er waarschijnlijk ondertussen wel achter dat het meerendeel van een zorg leeft in je gedachten en gevoelens, en niet in de echte wereld. Geef zo’n zorg niet te veel kracht door het maar rond te laten dwalen in je hoofd. Wanneer je een zorg opschrijft zul je zien dat die vaak voor een goed gedeelte verdampt. Daarnaast kun je ook effectiever denken over een eventuele aanpak van hetgene waarover je je zorgen maakt.

Tip 5: Verleg je focus van zorgen naar wensen.

Dit is mogelijk nog de meest uitdagende, maar net als mediteren een zeer belonende skill om je eigen te maken. De gewoonte om te denken in doemscenario’s levert je niet alleen nare gevoelens op, het richt je aandacht ook nog eens NIET op wat je nu eigelijk WEL wilt in je leven. Wat wil je nu eigenlijk wel? Wat voor dingen, activiteiten of mensen geven je een goed gevoel? En hoeveel beter voelt het om daar bij stil te staan? Stil te staan bij waar je hart ligt? Een mooi verschijnsel is dat wanneer je je daar op leert te richten, er meer van in je realiteit komt. De meest succesvolle en gelukkige mensen maken hier een manier van denken van. Een ‘Ik wil dit in mijn leven’-denkpatroon of een ‘Ik waardeer dit in mijn leven’-denkpatroon.

Zijn je zorgen sociaal gerelateerd? Neem dan eens een kijkje bij één van onze groepstrainingen!